Luchtwachttoren Warfhuizen

Wat houdt het project in?

Restauratie van de luchtwachttoren in Warfhuizen
Waarom?

Om de toren te openen voor het publiek en bezoekers inzicht te geven in het verhaal van de toren
In welke fase bevindt het project zich?

Afgerond

Luchtwachttoren Warfhuizen

Het Groninger Landschap heeft de Luchtwachttoren in Warfhuizen gerestaureerd. De toren werd tot in het midden van de jaren zestig gebruikt om bij een eventueel gewapend conflict met de Sovjet-Unie vroegtijdig vliegtuigen te kunnen spotten die onder het bereik van de radar door zouden vliegen. Nu is de toren opengesteld voor het publiek en krijgen bezoekers inzicht in het verhaal van de toren. Bovendien hebben bezoekers vanaf de toren een mooi uitzicht over het wierdenlandschap rond het Reitdiep.

Vliegtuigen spotten

Tijdens de Koude Oorlog bestond er een netwerk van 276 uitkijkposten, die begin jaren vijftig door het hele land werden aangelegd. Vrijwilligers van het Korps Luchtwachtdienst (KLD) speurden op de militaire uitkijktoren met kijkers het luchtruim af. Ze keken uit naar vijandige Russische vliegtuigen die lager vlogen dan de radar kon waarnemen. De vliegtuigen werden per telefoon doorgegeven aan het luchtwachtcentrum in Groningen, die vervolgens weer in verbinding stond met het militaire hoofdkwartier in Driebergen. De luchtwachttoren in Warfhuizen werd in 1955 gebouwd en heet officieel '7O1 Den Hoorn', in meldingstaal ‘Otto 1’. De toren in Warfhuizen vormde een driehoek met een toren in Warffum en een toren in Bedum. In 1967 kwam er een einde aan het spotten van vliegtuigen vanaf de toren. Door de komst van steeds snellere vliegtuigen en verbeterde radars werd dit overbodig. In 1968 werd het Korps Luchtwachtdienst opgeheven maar de toren in Warfhuizen bleef overeind.

Behoud toren

De toren van ruim 15 meter hoog is één van de negentien nog bestaande luchtwachttorens in Nederland. De Groningse wetenschapper Pek van Andel zette zich jarenlang in voor het behoud van de toren. Als student kocht hij de toren met het idee om er te gaan wonen en er een zelfvoorzienende woning van te maken. Nadat bleek dat dit niet haalbaar was, maakte hij zich sterk voor het behoud van de toren, samen met stichting Luchtwachttoren 7O1 in Warfhuizen. Vrijwel alle vergelijkbare torens zijn inmiddels gesloopt. De stichting ging samen met Het Groninger Landschap aan de slag met het behoud van Luchtwachttoren 7O1. Met behulp van giften van het Prins Bernhard Cultuurfonds en een particuliere gift kon de restauratie worden uitgevoerd. Bezoekers kunnen nu onder begeleiding van een gids de toren beklimmen en met een verrekijker het luchtruim afspeuren, net als tijdens de Koude Oorlog.

KERNKARAKTERISTIEKEN WIERDENLAND & WADDENKUST

Dit project heeft betrekking op een aantal kernkarakteristieken van Wierdenland & Waddenkust. Die kernkwaliteiten zijn uiteengezet in de gebiedsbiografie.